Οι γενετικοί πόροι αντιπροσωπεύουν σημαντικές πηγές για την ανθρώπινη ύπαρξη και την επιβίωση, λόγω των πραγματικών και δυνητικών αξιών τους. Με την ανάπτυξη της σύγχρονης βιοτεχνολογίας, η αξία τους έχει «εκρα­γεί», μέσω σημαντικής διεύρυνσης του φάσματος εφαρμογών στη γεωργία, την ιατρική, τη φαρμακευτική βιομηχα­νία και με αντίστοιχο έντονο αντίκτυπο στην παγκόσμια οικονομία.

Η νομική μεταχείριση των γενετικών πόρων εντάσσεται σε εκείνη της βιολογικής ποικιλότητας διότι αυτοί συ­νιστούν βασικό συστατικό της, ενώ συνδέονται με τη διατήρηση (επιτόπια & εκτός τόπου/in situ & ex situ) και αει­φορική χρήση της. Ταυτοχρόνως, αποτελούν το αντικείμενο του τρίτου πυλώνα της Σύμβασης για τη Βιολογική Ποικιλότητα (ΣΒΠ) σχετικά με την πρόσβαση και τον ισότιμο καταμερισμό των οφελών που προκύπτουν από τη χρησιμοποίησή τους (ΠΚΟ). Η ΣΒΠ, ορόσημο του 20ου αιώνα για την προστασία και διατήρηση της βιοποικιλότη­τας per se σε διεθνή κλίμακα, εισήγαγε μια νέα προσέγγιση στο ζήτημα των γενετικών πόρων, εκείνη της εθνικής κληρονομιάς. Ιδιαίτερο όμως ενδιαφέρον για τους γενετικούς πόρους εμφανίζει η μετά τη ΣΒΠ εποχή. Συμπίπτει με την αρχή του 21ου αι. και σηματοδοτείται από την υιοθέτηση το 2010 του Πρωτοκόλλου της Ναγκόγια. Το Πρω­τόκολλο αυτό αφιερώνεται αποκλειστικά στους γενετικούς πόρους και στον τρόπο κατανομής των οφελών που προκύπτουν από τη χρησιμοποίησή τους. Εφαρμόζεται επίσης και στις παραδοσιακές γνώσεις που συνδέονται με τους γενετικούς πόρους, οι οποίοι εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της ΣΒΠ, καθώς και στα οφέλη που απορρέουν από τη χρησιμοποίηση των γνώσεων αυτών.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έχοντας συμμετάσχει σε όλες τις διαπραγματεύσεις για το Πρωτόκολλο προέβη στην έκ­δοση του υπ’ αριθμ. 511/2014 Κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (EE L 150/59) σχετικά με τα μέτρα συμμόρφωσης των χρηστών βάσει του Πρωτοκόλλου της Ναγκόγια για την πρόσβαση στους γενετι­κούς πόρους και τον δίκαιο και ισότιμο καταμερισμό των οφελών που απορρέουν από τη χρησιμοποίησή τους στην ‘Ενωση.

Η Ελλάδα αποτελεί σημαντική περιοχή για την ευρωπαϊκή και μεσογειακή χλωρίδα και πανίδα διότι εκτός από τη μεγάλη ποικιλία ειδών, οικοσυστημάτων και τοπίων διακρίνεται και για τον μεγάλο ενδημισμό φυτών και ζώων.

Οι διεθνείς και ενωσιακές εξελίξεις στον τομέα των γενετικών πόρων για την εφαρμογή του Πρωτοκόλλου της Ναγκόγια, αποτελούν πρόκληση για τον εθνικό νομοθέτη, o οποίος πρέπει άμεσα ν’ αναλάβει τις αναγκαίες πρωτο­βουλίες συμμόρφωσης. Παράλληλα, τίθεται ως άμεση προτεραιότητα η διατύπωση ενός εθνικού οδικού χάρτη για τους γενετικούς πόρους.