Σκοπός της παρούσας εισήγησης είναι η παρουσίαση και η ανάλυση της πρόσφατης νομολογίας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου ως προς την εφαρμογή της ευρωπαϊκής Οδηγίας για την περιβαλλοντική ευθύνη (Οδηγία 2004/35/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Απριλίου 2004, σχετικά με την περιβαλλοντική ευθύνη όσον αφορά την πρόληψη και την αποκατάσταση περιβαλλοντικής ζημίας), η οποία θεσπίζει ένα sui generis καθεστώς μέτρων διοικητικού καταναγκασμού. Αν και η εν λόγω Οδηγία υιοθετήθηκε πριν από 13 χρόνια , εν τούτοις η εφαρμογή της εξακολουθεί να δημιουργεί σειρά ερμηνευτικών ζητημάτων, στα οποία καλείται να δώσει απάντηση το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Η παρούσα μελέτη περιλαμβάνει τέσσερις βασικούς άξονες: 1. το πεδίο εφαρμογής ratione temporis της οδηγίας 2004/35/ΕΚ, 2. την ερμηνεία των εννοιών «περιβαλλοντική ζημία» και «φορέας εκμετάλλευσης» της οδηγίας, 3. τις προϋποθέσεις εφαρμογής της περιβαλλοντικής ευθύνης, με ιδιαίτερη έμφαση στο στοιχείο του αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ της δραστηριότητας του φορέα εκμετάλλευσης και της περιβαλλοντικής ζημίας, 4. τα μέτρα αποκατάστασης της περιβαλλοντικής ζημίας και 5. ειδικότερα θέματα, όπως η πρόσβαση στη δικαιοσύνη για θέματα περιβαλλοντικής ευθύνης.
Αξιοποιώντας, τέλος, τις Εθνικές Αναφορές των κρατών μελών και την Έκθεση 2016 της Επιτροπής σχετικά με την περιβαλλοντική ευθύνη, η παρούσα μελέτη παρουσιάζει τα κύρια προβλήματα εφαρμογής της περιβαλλοντικής οδηγίας, όπως οι αποκλίνοντες εθνικοί κανόνες μεταφοράς και η ανομοιόμορφη επέκταση του πεδίου εφαρμογής της Οδηγίας για να καλυφθεί η ζημία που προκαλείται σε προστατευόμενα είδη και σε φυσικούς οικότοπους που προστατεύονται από την εθνική νομοθεσία.