Το 2019 συνεχίστηκε από το Παρατηρητήριο Περιβαλλοντικού Δικαίου Ανατολικής Κρήτης η έρευνα στα δικαστήρια των περιφερειακών Ενοτήτων Ηρακλείου και Λασιθίου, προκειμένου να καταγραφούν και αναλυθούν τα περιβαλλοντικά εγκλήματα που έφτασαν στις αίθουσες των δικαστηρίων. Συνολικά ελέγχθηκαν 15.476 ποινικές υποθέσεις.

Σύνολο ελεγχόμενων ποινικών υποθέσεων σε Ηράκλειο-Λασίθι το 2019

Από αυτές, οι 204 αφορούσαν σε προσβολή περιβαλλοντικού αγαθού.

Σύνολο περιβαλλοντικών παραβάσεων σε Ηράκλειο-Λασίθι το 2019

Οι περιβαλλοντικές παραβάσεις/διώξεις στο Ηράκλειο το 2019 μειώθηκαν αισθητά σε σχέση με το 2018 (από 160 σε 98). Στο Λασίθι αντίστοιχα οι παραβάσεις/διώξεις το 2019 έμειναν στα ίδια σχεδόν επίπεδα (από 116 σε 106) σε σχέση με το 2018. Για πρώτη φορά στη διάρκεια της πενταετίας υλοποίησης του έργου LIFE Natura Themis είναι περισσότερες οι διωκόμενες παραβάσεις στο Λασίθι απ' ότι στο Ηράκλειο. Παρατηρείται μια σχετική αύξηση της ποινικής δίωξης στην ΠΕ Λασιθίου. 

Συγκριτικά οι περιβαλλοντικές παραβάσεις ανά ΠΕ το 2019

Οι παραβάσεις/διώξεις στο Ηράκλειο σε πληθυσμιακή συσχέτιση μειώθηκαν (από 5 ανά 10.000 κατοίκους σε 3,2 ανά 10.000 κατοίκους). Η ίδια τάση παρατηρείται και στο Λασίθι για το 2019 (από 15/10.000 κατοίκους σε 13,8 ανά 10.000 κατοίκους). Εντούτοις οι παραβάσεις/διώξεις σε σύγκριση με τον πληθυσμό της ΠΕ Λασιθίου παραμένουν αρκετά ψηλά (περίπου τριπλάσιες) συγκριτικά με εκείνες του Ηρακλείου.

Στο Ηράκλειο το 2019 παρατηρείται επίσης μείωση των παραβάσεων/διώξεων σε σχέση με την έκταση του νομού ανά 100 χλμ. Από 5,9 σε 3,4. Στο Λασίθι αντίστοιχα παρατηρείται μείωση των παραβάσεων ανά 100χλμ. από 6,3 σε 5,8. Η πληθυσμιακή και γεωγραφική αναγωγή καταδεικνύει ότι η παραβατικότητα/δίωξη παραμένει μεγαλύτερη στο Λασίθι σε σχέση με το Ηράκλειο. 

Συγκριτικό γράφημα περιβαλλοντικών παραβάσεων ανά ΠΕ σε σχέση με την έκταση

Οι περισσότερες περιβαλλοντικές παραβάσεις στην ΠΕ Ηρακλείου το 2019 αφορούσαν σε εμπρησμούς (είτε από αμέλεια είτε από πρόθεση) και σε παράνομη απόρριψη στερεών και υγρών αποβλήτων. Ως τρίτη παράβαση στη σειρά καταγράφεται η παράνομη θήρα και η εκχέρωση δασικής έκτασης, όπως φαίνεται στα ακόλουθα γραφήματα:

Τυπολογία περιβαλλοντικών εγκλημάτων στην ΠΕ Ηρακλείου το 2019

Διώξη περιβαλλοντικών εγκλημάτων ανά τύπο εγκλήματος στα δικαστήρια της ΠΕ Ηρακλείου το 2019

Το 65% περίπου των δικαστικών υποθέσεων που αφορούσαν σε περιβαλλοντικές παραβάσεις αναβλήθηκαν ενώ εκδικάστηκαν μόλις οι 34 από τις 98, με τις 22 από αυτές να καταλήγουν σε αθωωτικές αποφάσεις.

Πορεία δικαστικών υποθέσεων περιβαλλοντικών εγκλημάτων στην ΠΕ Ηρακλείου το 2019

Η ΠΕ Λασιθίου εμφανίζει διαφορετική εικόνα των συχνότερα διωκόμενων περιβαλλοντικών εγκλημάτων το 2019, καθώς η παράνομη μεταβολή αιγιαλού είναι το συχνότερα διωκόμενο έγκλημα (28 υποθέσεις), ακολουθούν ο εμπρησμός από αμέλεια και η παράνομη θήρα (14 υποθέσεις για κάθε τύπο) ενώ η παράνομη απόρριψη αποβλήτων εμφανίζεται να έχει διωχθεί ποινικά σε 12 υποθέσεις (ποσοστό 11%).

Τυπολογία συχνότερα διωκόμενων εγκλημάτων στην ΠΕ Λασιθίου το 2019

Διώξη περιβαλλοντικών εγκλημάτων ανά τύπο εγκλήματος στα δικαστήρια της ΠΕ Λασιθίου το 2019

Η πορεία των 106 διωκόμενων περιβαλλοντικών υποθέσεων στο Λασίθι παρουσιάζει διαφορετική εικόνα από αυτή του Ηρακλείου, καθώς οι μισές από αυτές τελικώς εκδικάστηκαν. Από τις 53 αυτές υποθέσεις οι 31 οδήγησαν σε αθώωση όπως φαίνεται στα ακόλουθα γραφήματα.

Συγκριτικά, μεταξύ των δύο Περιφερειακών Ενοτήτων το 2019, τα συχνότερα διωκόμενα περιβαλλοντικά εγκλήματα εμφανίζονται στο γράφημα που ακολουθεί:

Συγκριτικό γράφημα συχνότερα διωκόμενων περιβαλλοντικών εγκλημάτων το 2019 στην ανατολική Κρήτη

Από την ανάλυση των δεδομένων που συλλέχθηκαν στα δικαστήρια της ΠΕ Ηρακλείου και της ΠΕ Λασιθίου το 2019, προκύπτει από τις 204 περιβαλλοντικές παραβάσεις που έφθασαν στα δικαστήρια της ανατολικής Κρήτης, οι 87 μόνο συζητήθηκαν τελικά ενώ οι υπόλοιπες 117 αναβλήθηκαν.

Από τις 87 που συζητήθηκαν, οι 53 οδήγησαν σε αθωωτικές αποφάσεις, οι 25 σε καταδίκες, για τις 6 αποφασίσθηκε παύση δίωξης για διάφορους λόγους ενώ για 2 υποθέσεις παύθηκε η δίωξη βάσει του Ν.4411/16, όπως δείχνει και το γράφημα που ακολουθεί.