Κάθε παρατηρητήριο διευθύνεται από ένα δικηγόρο, μέλος του οικείου δικηγορικού συλλόγου. Ο δικηγόρος αυτός εξουσιοδοτείται με άδεια που έχει εξασφαλίσει από την αρχή προστασίας προσωπικών δεδομένων, για ερευνητικούς σκοπούς να συλλέγει στοιχεία από τις προανακριτικές αρχές και τις Εισαγγελίες και να αποδελτιώνει τη νομολογία των πρωτοβάθμιων και των δευτεροβάθμιων δικαστηρίων της Κρήτης. Η έρευνα έχει χαρακτήρα στατιστικό. Στόχος είναι να καταγράφονται τα ποσοστά της παραβατικότητας ανά περιφερειακή ενότητα, τα είδη των εγκλημάτων που διώκονται συχνότερα, καθώς και οι ποινές που επιβάλλονται.
Παράλληλα ο δικηγόρος του Παρατηρητηρίου καταγράφει την περιβαλλοντική νομοθεσία που διέπει τις προστατευόμενες περιοχές NATURA 2000 σε εθνικό (Νόμοι, ΥΑ κλπ) και σε τοπικό επίπεδο (Αποφάσεις Περιφέρειας, Δήμων, Υπηρεσιών κλπ). Κάθε τέσσερις μήνες παρακολουθεί την εξέλιξη των καταγεγραμμένων υποθέσεων και καταχωρεί τις νέες υποθέσεις περιβαλλοντικής υποβάθμισης με ιδιαίτερη προσοχή στην προστασία των προσωπικών δεδομένων.
Παρατηρητήριο δυτικής Κρήτης
Το Παρατηρητήριο δυτικής Κρήτης είναι αρμόδιο για τον έλεγχο της νομολογίας των Πρωτοδικείων των Χανίων και του Ρεθύμνου, τη νομολογία του Εφετείου Κρήτης και τη νομοθεσία που διέπει τις περιοχές NATURA 2000 στη δυτική Κρήτη, που αφορά σε 29 προστατευόμενες περιοχές. Εδρεύει επί της οδού Ηρώων Πολυτεχνείου, αρ. 43, ΤΚ 73132 στα Χανιά. Η δικηγόρος που έχει αναλάβει το συντονισμό του είναι η κ. Μανιαδάκη Μαρία, εγγεγραμμένο μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Χανίων, κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος ειδίκευσης (MLE) στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο από το Πανεπιστήμιο του Ανόβερου, Γερμανίας και διδακτική εμπειρία στο περιβαλλοντικό δίκαιο (τμήμα Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Τ.Ε.Ι. Κρήτης, παράρτημα Χανίων).
Παρατηρητήριο ανατολικής Κρήτης
Το Παρατηρητήριο ανατολικής Κρήτης είναι αρμόδιο για τον έλεγχο της νομολογίας των Πρωτοδικείων του Ηρακλείου και του Λασιθίου, τη νομολογία του Εφετείου ανατολικής Κρήτης και τη νομοθεσία που διέπει τις περιοχές NATURA 2000 στην ανατολική Κρήτη, που αφορά σε 24 προστατευόμενες περιοχές. Εδρεύει επί της λ. Δικαιοσύνης 51, ΤΚ 71201 στο Ηράκλειο. Ο δικηγόρος που έχει αναλάβει το συντονισμό του είναι ο κ. Σμπώκος Γιώργος, εγγεγραμμένο μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Ηρακλείου, κάτοχος διδακτορικού τίτλου στο Δημόσιο Δίκαιο (ΔΝ) από το ΕΚΠΑ και διδακτική εμπειρία στο περιβαλλοντικό δίκαιο (ΠΜΣ τμημάτων Βιολογίας, Χημείας, Παν/μίο Κρήτης).