Την Τετάρτη 27.05.2020 διοργανώθηκε τηλεδιάσκεψη με τη σχολή Οδηγών Βουνού του ΙΕΚ Ρεθύμνου με θέμα τους νέους νόμους για το περιβάλλον και τον τουρισμό 4685 και 4688/2020. Στην τηλεδιάσκεψη συμμετείχε ο συντονιστής του έργου εκ μέρους του Δικηγορικού Συλλόγου Ηρακλείου, Γιώργος Σμπώκος και η καθηγήτρια του τμήματος, Εύα Ιατρού.

Κατά τη δίωρη παρουσίαση και συζήτηση παρουσιάστηκε το νέο καθεστώς διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών.

Σύμφωνα με τον νόμο 4685/2020 «Εκσυγχρονισμός περιβαλλοντικής νομοθεσίας, ενσωμάτωση των Οδηγιών 2018/844 και 2019/692 κ.λπ.» επιτρέπονται βιομηχανικές δραστηριότητες και μονάδες (μεταλλευτικές, εξορυκτικές, ενεργειακές κ.ά.) εντός θαλάσσιων και χερσαίων περιοχών του Δικτύου NATURA 2000, με εξαίρεση στις ζώνες απόλυτης προστασίας της φύσης και προστασίας της φύσης. Η πρόβλεψη αυτή κρίνεται ανεπαρκής για την προστασία, ιδιαίτερα των θαλάσσιων περιοχών, καθώς είναι φύσει αδύνατο να οριοθετηθούν οι διαζωνικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, δηλαδή οι επιπτώσεις μιας δραστηριότητας που χωροθετείται τυπικά εκτός πυρήνα, αλλά ουσιαστικά επηρεάζει το σύνολο της προστατευόμενης θαλάσσιας περιοχής. Στις χερσαίες περιοχές, τα εκτεταμένα οδικά έργα, ακόμη και εντός πυρήνα των περιοχών, συμβάλλουν στον κατακερματισμό της γης και τη συνεπαγόμενη υποβάθμιση των οικοσυστημάτων.

Ο νέος νόμος για το περιβάλλον περιορίζει τον χρόνο σύνταξης των ΜΠΕ, εκχωρεί τον έλεγχο σε ιδιώτες αξιολογητές, περιορίζει τον διοικητικό, τον δικαστικό και τον κοινωνικό έλεγχο των σχεδιαζόμενων έργων, συρρικνώνει το δημόσιο και μεταφέρει σημαντική τεχνογνωσία και πληροφορία σε ιδιωτικές βάσεις δεδομένων. 

Ο νόμος 4688/2020 «Ειδικές μορφές τουρισμού, τουριστική ανάπτυξη κ.λπ. διατάξεις (ανάπτυξη τραπεζοκαθ/των, Π.Ν κ.λπ.)» αποθεματοποιεί αιγιαλό, παραλία, λιμένες και βυθό, περιορίζει το ατομικό δικαίωμα στην απόλαυση του περιβάλλοντος και διευρύνει το δικαίωμα εμπορικής εκμετάλλευσης των ως άνω μέχρι πρότινος κοινόχρηστων αγαθών. Επιτρέπει επεμβάσεις σε ρέματα και διευρύνει το πλαίσιο της ιδιωτικής πολεοδόμησης μέσω ειδικών σχεδίων. Ορίζει μια ανώνυμη εταιρία διαχειριστή μεγάλου μέρους του εθνικού πλούτου που συμβάλλει στη δημόσια οικονομία, περιορίζοντας άμεσους πόρους για το κράτος και εκχωρεί σημαντικά για την εθνική ασφάλεια και πολιτική προστασία ακίνητα του δημοσίου.

Το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδας, ο Συνήγορος του Πολίτη, η Ένωση Διοικητικών Δικαστών και το σύνολο των περιβαλλοντικών οργανώσεων έχουν ασκήσει σφοδρή κριτική σε αρκετές διατάξεις των παραπάνω νόμων, ενώ έχει κατατεθεί διαπαραταξιακή αναφορά Ευρωβουλευτών ενώπιον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Οι πρόσφατες αλλαγές ενδέχεται να προσβάλλουν την Οδηγία 2004/35/ΕΚ για την Περιβαλλοντική Ευθύνη και την Οδηγία 2008/99/ΕΚ λόγω παράλειψης λήψης αποτελεσματικών και αναλογικών αποτρεπτικών μέτρων για πιθανές προσβολές του περιβάλλοντος.